Clarin Educatie Module Visuele Representatie: ePistolarium (Dutch)

Deze CLARIN-Educatie module is opgezet met het doel om studenten en andere geïnteresseerden kennis te laten maken visuele representatie methoden met behulp van de tool ePistolarium die binnen het project Circulation of Knowledge and learned practices in the 17th Century Dutch Republic. A Web-based Humanities collaboratory on correspondences is ontwikkeld. Voor een beschrijving van dit project zie de website ckcc.huygens.knaw.nl onder de tab Home die tevens een instructievideo bevat.

De ePistolarium tool is ontwikkeld in de context van een NWO-Middelgroot Infrastructuur project met aanvullende subsidies van CLARIN EU en NL om 17de –eeuwse intellectuele netwerken van  Nederlandse geleerden of geleerden werkzaam in de Hollandse Republiek en hun interessegebieden te kunnen analyseren en visualiseren in een corpus van ongeveer 20.000 brieven van geleerden als Constantijn en Christiaan Huygens, Descartes, Grotius Swammerdam, Leeuwenhoek, Barlaeus, Beeckman en Van Nierop. Onder de tab Methodology: bevindt zich een gedetailleerde beschrijving van de verschillende analyse en visualisatie methoden die gebruikt zijn voor de ontwikkeling van de tool. De tab First experiments bevat verslagen van een aantal eerste experimenten met de tool.

De wetenschapshistoricus en natuurkunde docent Dr. Daan Wegener ontwikkelde in opdracht van het Huygens Instituut voor Nederlandse Geschiedenis een drietal overkoepelende casussen met daarbinnen sub casussen, opdrachten en onderzoeksvragen om de tool te kunnen uittesten en te vergelijken met tools van vergelijkbare projecten rondom de Republiek der Letteren. Verder bedacht hij opdrachten waarmee data van de website in een andere context kunnen worden hergebruikt met open source tools op het web.

De eerste overkoepelen case studie betreft de receptie van Aristoteles in de Republiek der Letteren in de context van de mechanische filosofie van Descartes en in de context van de groeiende waardering voor de wiskunde om de natuur te beschrijven die beide een verwerping van het Aristotelische gedachtegoed inhielden. De opdrachten zijn er opgericht  om de betekenis van Aristoteles voor verschillende netwerken met behulp van de ePistolarium te kunnen terugvinden.
Download case 1

In de tweede casus rondom René Descartes keert Aristoteles terug, maar nu als onderdeel van het debat tussen Descartes en zijn grootste opponent in de Hollandse Republiek, Gisbertus Voetius (Gijbert Voet). In deze casus kan met twee faciliteiten van de tool worden geoefend: de mogelijkheid om te kijken wie met elkaar in samenhang worden genoemd in zogenaamde co-citatie netwerken en het maken van een visualisatie van de geografische verspreiding van bepaalde ideeën. In deze casus wordt de gebruiker tevens uitgenodigd deze toepassingen te vergelijken met die in andere bekende projecten die van Mapping the Republic of Letters (Stanford University) en Cultures of Knowledge (Oxford University).
Download case 2

De derde overkoepelende casus ”Geen nieuws van betekenis”,  richt zich op de vraag welke rol nieuws speelde in de Republiek der Letteren.
Download case 3

In deze casus leren gebruikers vooral hun zoekopdrachten binnen het ePistolarium te verfijnen om de onderzoeksvraag te beantwoorden.  Verder wordt ingegaan op het aspect van wederkerigheid dat zo’n  belangrijke rol speelt in de literatuur rondom de Republiek der Letteren. Met behulp van data van het ePistolarium wordt de wederkerigheid in de correspondenties van vrouwen rondom Constantijn Huygens met de  open software Gephi belicht.